SİLVAN:

Diyarbakır'ın doğusunda 82 kilometre uzaklıktadır. Ortaçağın önemli merkezlerinden biri olan Silvan'ın ne zaman kurulduğu ve kalesinin ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte, Diyarbakır kadar eski ve Diyarbakır tarihiyle yaşıt olduğu söylenebilir. Lehmann-Haupt, Silvan'ın eski bir Asur kenti olduğunu belirtir. Yine buranın M.Ö. 77 yılında Büyük Tigran tarafından kurdurulan Tigranokerta kenti olduğu ileri sürülür. Silvan'ın bilinen ilk adı Mortyropolis'tir. Silvanlı tarihçi İbn-ül Ezrak'a göre, çağının tanınan bilgin ve devlet adamı olan Silvanlı Piskopos Mar Marutha (Marusa) IV. yy sonu V. yy başlarında Bizans İmparatoru ile İran Hükümdarı Yezdigint'ten aldığı izin ile Hristiyan din şehitlerinin kemiklerini toplayarak buraya gelmiş ve bir şehir kurarak buraya "Şehitler Şehri" anlamına gelen Mortyropolis adını vermiştir. VI. yy Bizans İmparatoru Jüstinian tarafından tahkim ve imar edilerek en önemli askeri merkezlerden biri haline getirilmiştir. İslam kaynaklarında Meyyafarkin, Mafarkin, Farkin adlarıyla anılan kent bu dönemde de önemini korumuştur. Ancak Hulagu ordularının kenti elegeçirip tahrip etmelerinden sonra önemini kaybetmiş küçük bir kasaba haline gelmiştir. 1873 yılında ilçe merkezi olarak Diyarbakır'a bağlanmıştır. Sur kalıntıları, Kufa Kapısı, Selahaddin-i Eyyubî Camii (Ulucami), Karabehlül Camii, Eyyubi Minaresi, Hassunî Mağaraları ilçenin önemli tarihi yapı ve yerleri arasında sayılabilir.